Die Zeitgeist volgens Peter Sloterdijk

Ingegeven @ zo 22-05-2011

Op deze aarde zitten we allemaal in kooitjes, niemand uitgezonderd. Ieder zijn eigen kooitje c.q. cultuur c.q. identiteit. Maar dat is nu voorbij. De Zeitgeist van de globalisering is aangebroken. Aldus Peter Sloterdijk, de Duitse filosoof.

Deze zondag was hij op bezoek bij Brands met boeken op tv over zijn boek Je moet je leven veranderen. We kunnen niet doorgaan met leven zoals we tot nu toe deden, we moeten ontdekken dat er overal op deze aarde mensen leven en dat de culturele kooitjes, waarin die gewend zijn van elkaar gescheiden te zijn, open komen staan. Sloterdijk ziet een “ecologisch kosmopolitisme” voor zich oprijzen, de noemer waaronder we elkaar gaan vinden in de nabije toekomst. Want zo niet, enfin, dan weten we het wel …

Zou deze eminente filosoof er nu geen Ahnung van hebben dat hij een voortzetting bepleit van het van oorsprong christelijke ideologische gedachtegoed? Heeft de goede man dan nooit zijn nek eens uitgestoken naar al die zogenaamd apart levende culturen, om er vast te kunnen stellen dat zij wel erg veel overeenkomst hebben, waarnaast nu juist wij, westerlingen een eigen kooitje hebben opgetrokken waarin het van oorsprong universele niet meer aanwezig is omdat het er expliciet en met vertoon van veel geweld en haat uit is verwijderd? Heeft Sloterdijk zich dan nooit afgevraagd waarom een kangoeroe dezelfde anatomie, reflexen en gewoontes heeft als ieder ander niet-buideldier op aarde? Of waarom een kikker in Australië er bijna net zo uitziet als een in Amerika? Of waarom een Aboriginal eenzelfde inwijdings- en vooroudercultuur kent als een Indiaan? Of denkt hij dat van alle dieren alleen de mens zo’n blind isolement kent waardoor hij zich van andere culturen af kan zonderen? Een opmerkelijk staaltje van westerse geborneerdheid geeft de man ten beste, aansluitend op zijn opgewonden ideologie waarbij het oude plaats moet maken, opgeruimd moet worden voor het nieuwe. Want anders …

Nog iets aardigs waar Sloterdijk zijn licht kan opsteken: het universalisme van vertellers. Terwijl de filosoof zich tot zijn boekenwereldje van filosofen met een uitstapje naar niet-westerse ‘religies’ heeft beperkt, zwermen illegale of legale buitenlanders om hem heen die hem de taal van dichters kunnen leren, zoals die elke dag te horen zijn in de koffiehuizen van hun land van herkomst. Als we universalisme willen, open deuren, kooitjes open zetten enzovoort, laten we dan eerst eens luisteren naar wat die dichters te vertellen hebben over het normale leven, waar afgezien van – veelal westers aangeblazen – politieke wantoestanden, de deuren open staan voor iedereen die maar kan luisteren. Universalisme, je ontkomt er niet aan in de sloppenwijken van Delhi noch in de Afrikaanse jungle.

Maar zet dan wel dat walgelijke masker af, waarin alleen de eigen waarden reflecteren van de witte man die eindelijk het nieuwe licht komt brengen. Hij ziet niet dat hij de oorzaak is van de milieuramp waar hij zelf het bangst voor is.