“Geen Nationaal Historisch Museum? Dan ga je toch gewoon naar Delft met je gezin?”

Ingegeven @ do 09-06-2011

Bij het gisteren ter ziele gaan van het NHM-project (wegens de bezuinigingen is er geen geld meer voor) heeft Maarten van Rossem zijn bekende elitaire, vakbroederlijke minachting voor volkse hang naar identiteit weer eens ten toon gespreid, ditmaal in het tv-programma Knevel & Van den Brink. “Geen NHM? Dan ga je toch gewoon naar Delft met je gezin?” De kleine Maarten werd vroeger “gewoon” naar Delft meegenomen, de grote Maarten herhaalt die excursie op zijn beurt met zijn kinderen, ziedaar de norm waar Nederland naar behoort te leven. Dat noemen we betekenis geven aan de dingen om ons heen. En laat dat nou het leeuwendeel van het probleem zijn: dat doen alleen degenen die al van een betekenis op de hoogte waren, nog voor zij op de trein stapten met hun gezin. Jawel meneer Van Rossem, dat noemen we nu intellectuelen, hoger opgeleiden of gewoon: ‘elite’.

Gelukkig was naast Van Rossem de al even welbespraakte Herman Pleij gevraagd om hem partij te geven, zijn standaardslogans (“het is allemaal tegen immigranten gericht”) verdienstelijk naar de prullenbak verwijzend. Jammer genoeg verslikte Pleij zich in een voorbeeld (een zaaltje in zo’n NHM zou de typisch Nederlandse thuisbevalling kunnen demonstreren), maar hij had wel degelijk een punt door het op te nemen voor dat zich nu juist van postmoderne aanvallen herstellende begrip ‘identiteit’. Van Rossem trachtte dat nog weg te honen met “die klompen, tulpen en molens komen mij mijn neus uit”, maar de echte tegenstand kwam niet meer van zijn kant, maar van de tafelgenoot naast Pleij, Hannie van Leeuwen. “Laat men dat museum dan zelf bekostigen, waarom daarvoor subsidie vragen?”

Ook al heeft Pleij zich best wel eens tegoed gedaan aan mijn argumenten die ik op de website van de canon heb gepubliceerd en ook al is het niet zo netjes om daar vervolgens niet voor uit te komen, hier past even geen rancune. Hier gaat het om de overtuigingskracht waarmee een zo beklad gegeven als identiteit voor het voetlicht wordt gebracht. Zo dat de intellectueel aan tafel inbindt en het enig overblijvende probleem het financiële is. Want dat is te verhelpen. Zoveel lokale canons als er zijn, met elk zijn eigen aanpak, website en vaak ook lesboekjes voor school, allemaal door vrijwilligers en uit eigen – meest gemeentelijke – pot betaald, zoveel is er ook aan enthousiasme om nu eindelijk de intellectueel het nakijken te geven en een steeds betere semivolkse invulling te gaan geven aan identiteiten die zich wortelen in het verleden van een dorp, een streek, een landschap. Zodat als Van Rossem met zijn kleinkinderen naar Delft afreist, hij daar door mensen wordt verwelkomd die meer van de geschiedenis ter plekke weten dan de buurt waar hij vandaan komt. Daar doet men immers niet aan wij-gevoelens die maar vreemdelingen buitensluiten. Daar is men gewoon een vreemde in zijn eigen buurt.