Harry Potters initiatie is voltooid

Ingegeven @ vr 15-07-2011

Harry Potter heeft zijn eindbeproevingen doorstaan. Met The Deathly Hallows, Part 2 is zijn initiatie voltooid. En daarmee die van vele, vele jongeren. “Met deze laatste film sluit ik mijn jeugd af”, vertelde een negentienjarig meisje opgewonden voor de radio, staande voor het filmlokaal in Slot Zeist waar hij vertoond zou worden. Ze straalde van geluk bij het verlaten van dat filmlokaal, deze afsluiting van vele jaren lees- en kijkplezier had aan al haar verwachtingen voldaan, aldus de radioreporter. Hij vergat alleen aan haar te vragen of zij inderdaad haar jeugd nu achter zich gelaten had.

Als ik naar pedagogische betrokkenheid op zoek ga voor dit enorme, geestig epische en tegelijk bloedernstige gebeuren dat mondiaal voor zoveel kinderen en jongeren zoveel heeft betekend, stuit ik op de bekende apathie die ik doorgaans in mijn onderzoek naar het pedagogische belang van grote verhalen tegen ben gekomen. Met die ene, alles vernietigende uitzondering op de regel, de fijne, christelijke neus voor concurrentie op het terrein van literatuur voor kinderen. In de VS zijn door tal van dominees boekwerken volgeschreven over de invloed van de duivel op al die kinderen die Harry Potter lezen en zo leren in hekserijen te geloven. Rowlings boeken dreigden zelfs op grote schaal als leesboek in het onderwijs gebruikt te worden! Stelt u zich dat even voor, een literaire invloed in het onderwijs. Het is om van te gruwen! Schoolbibliotheken dienen daarvan te worden gezuiverd. En zo gebeurde!

Schrale troost bij al dat wegkijken-in-onbenul door pedagogen was het door de NRC geleverde commentaar van gisteren: J.K. Rowling maakte het verschil uit tussen leesvoer en literatuur. Ook leverden haar boeken een afspiegeling voor de hedendaagse vrees voor totalitaire regimes. (Totalitair dan wel alleen bedoeld voor het fascisme en het communisme, niet voor de godsdienst die haar ban heeft uitgesproken over Harry Potter!) Twintigste-eeuwse traumata zijn niet verwerkt maar zijn, ook voor het jongste publiek een realiteit, zo demonstreert de getoonde belangstelling, aldus het commentaar.

Wanneer komt de schrijfster met een initiatie in de echte wereld? Dat zou de Harry Potter-serie in de schaduw stellen en het alleenrecht van een maatschappelijk-morele initiatie door het christendom doorbreken.